صنعت مواد غذایی به عنوان یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی نقش کلیدی در تامین امنیت غذایی جهانی دارد فریز درایر با حفظ کیفیت و افایش ماندگاری محصولات تحول بزرگی را در این صنعت ایجاد کرده است.

فریز درایر چیست؟

دستگاه فریز درایر یا خشک‌کن انجمادی دستگاهی است که برای حذف آب از مواد مختلف (مانند مواد غذایی، دارویی و زیستی) استفاده می‌شود. این دستگاه از فرآیند خشک‌کردن انجمادی (Freeze Drying) بهره می‌برد تا آب موجود در مواد را در دمای پایین به صورت مستقیم از حالت جامد (یخ) به حالت گاز تبدیل کند. این فرآیند به حفظ ساختار، طعم، رنگ، و مواد مغذی محصول کمک می‌کند.

بهترین روش افزایش ماندگاری مواد غذایی فریز درایر دستگاهی است که در آن مواد غذایی ابتدا منجمد شده و سپس تحت فشار بسیار کم آب موجود در محصول به بخار تبدیل می شود. این فرایند باعث حفظ ساختار طعم و مواد مغذی محصولات می شود و ماندگاری آن را افزایش می دهد.

چه محصولاتی با دستگاه فریز درایر میتوان تولید کرد؟

بستنی ها

انواع بستنی ها با طعمهای متفاوت به روش انجمادی خشک میشوند.

میوه و سبزیجات

انواع میوه های تازه مانند توت فرنگی انبه سیب موز و سبزیجاتی مانند قارچ اسفناج ذرت توسط این دستگاه خشک می شوند.

محصولات لبنی و تخم مرغ

لبنیات مانند شیر پنیر و حتی تخم مرغ به صورت پودر در روش خشک کردن انجمادی تولید و نگهداری می شوند.

گوشت و ماهی (پروتئینها)

انواع گوشتهای پخته یا خام و ماهی ها به خوبی با این روش نگهداری میشوند.

میان وعده ها و نوشیدنی

انواع اسموتی ها و تنقلات سالم و همچنین قهوه به صورت پودر یا مایع به روش انجمادی خشک میشوند.

غذاهای نیمه آماده

وعده های غذایی کامل مانند سوپ انواع خورشت پاستا ….. به صورت فریز درایر برای استفاده طولانی مدت آماده میشوند

ادویه ها و گیاهان معطر

گیاهان معطر مانند رزماری نعنا برای حفظ عطر و طعم اصلی با این روش خشک میشوند.

نحوه کار دستگاه فریز درایر

۱- انجماد (Freezing):

• ابتدا مواد مورد نظر در دستگاه فریز درایر تا دمای زیر صفر منجمد می‌شوند. در این مرحله، آب موجود در مواد به یخ تبدیل می‌شود. این مرحله بسیار حیاتی است و کیفیت انجماد تاثیر مستقیمی بر کیفیت محصول نهایی دارد.

۲- خلأ و تصعید اولیه (Primary Drying):

• پس از انجماد، دستگاه خلأ ایجاد می‌کند تا فشار هوا به شدت کاهش یابد. در این حالت، با افزایش ملایم دما، یخ بدون عبور از حالت مایع به حالت بخار تبدیل می‌شود. این فرآیند تصعید نام دارد و مرحله‌ی اصلی حذف آب از ماده است.
• تصعید باعث می‌شود که آب از حالت جامد (یخ) به حالت گاز تبدیل شود و از ماده خارج شود، بدون این که بافت ماده آسیب ببیند.

۳- خشک‌کردن ثانویه (Secondary Drying):

• در این مرحله، دما کمی افزایش پیدا می‌کند تا باقی‌مانده‌ی رطوبت که در ماده وجود دارد، تبخیر شود. این مرحله کمک می‌کند که ماده به کمترین میزان رطوبت ممکن برسد و ماندگاری آن به حداکثر برسد.
• معمولاً در این مرحله، آب به صورت مولکولی به مواد چسبیده است و نیاز به دمای کمی بالاتر برای تبخیر آن وجود دارد.

۴- بسته‌بندی و ذخیره‌سازی:

پس از اتمام مراحل خشک‌کردن، مواد به صورت پودری یا شکل دلخواه بسته‌بندی می‌شوند. محصول نهایی بسیار سبک و ماندگار است و معمولاً در برابر فساد مقاوم است.

مزایای استفاده از فریز درایر

• حفظ کیفیت: به دلیل فرآیند خشک‌کردن در دمای پایین، مواد مغذی، عطر و طعم ماده حفظ می‌شود.
• افزایش ماندگاری: مواد پس از فریز درای شدن می‌توانند بدون نیاز به یخچال و در مدت طولانی نگهداری شوند.
• کاهش وزن: با حذف آب، وزن محصول به شدت کاهش می‌یابد که حمل و نقل آن را آسان‌تر می‌کند.

فریز درایرها در صنایع غذایی برای خشک‌کردن میوه‌ها، سبزیجات، قهوه و حتی مواد غذایی آماده استفاده می‌شوند. همچنین در صنایع دارویی و بیوتکنولوژی نیز برای حفظ مواد حساس و نگهداری آن‌ها در شرایط مطلوب کاربرد دارند.